SNT, Stedelijke Nijverheids- en Taalleergangen, Arsenaalstaat 4 Brugge, droeg verschillende namen. Stedelijke Nijverheidsschool was lange tijd de bekendste tot in 1985 het letterwoord SNT werd geboren.
Van Nijverheidsschool tot SNT
SNT Brugge, Stedelijke Nijverheids- en Taalleergangen, Arsenaalstraat 4 Brugge, droeg tijdens zijn meer dan 150 jaar geschiedenis verschillende namen. Stedelijke Nijverheidsschool was veruit de meest gebruikte.
In 1854 werd de Ecole Industrielle de Bruges opgericht door het stadsbestuur van Brugge. De eerste cursus, 'Elementaire Wiskunde', ging door in de gebouwen van de Stedelijke Academie voor Schone Kunsten in de Academiestraat. Van de 125 leerlingen kwamen velen uit de Bogaerdenschool, een internaat voor kansarme jongens. Met een cursus Frans startte men in 1868 het vreemde talenonderwijs. In 1891 verhuisde men naar de oude Bogaerdenschool in de Katelijnestraat, in 1977 naar de Arsenaalstraat 4.
Nijverheidsschool en AcademieBovenstaande paragraaf bevat alle elementen die aan de bron liggen van de vele namen – en ook wel naamsverwarringen - waaronder de huidige SNT bekend was en nog bij velen bekend is. Achtergrond bij het ontstaan van deze Nijverheidsschool van Brugge was de groeiende algemene en vooral lokale industrialisatie en de ermee gepaard gaande nood aan opleiding voor de werknemers, m.a.w. opgericht ter ondersteuning van de plaatselijke nijverheid. Anderzijds werd ze wel ondergebracht en zo onbedoeld verbonden met de Academie voor Schone Kunsten. Het was de introductie van verwarring met de Academie die tot op heden nog bestaat, al komt dit nu hoofdzakelijk door de aangrenzende gebouwen. Eind 19de eeuw was er zelfs even één gemeenschappelijke directeur voor beide scholen in de Katelijnestraat. In officiële documenten van de 19de eeuw wordt echter steevast de term Nijverheidsschool gebruikt om ernaar te verwijzen, ook al heette ze pas vanaf 1898 officieel Stedelijke Nijverheids- en Handelsschool. Niet alleen de term Nijverheidsschool, maar ook Handelsschool moet toen gemeenzaam gebruikt zijn geweest, getuige een passage van Achille Van Acker in zijn "Herinneringen" (1913): "Toen ik veertien [sic] was, ging ik naar de handelsschool voor avondlessen...”
Nijverheidsschool en Handelsschool
In 1935 werd de Nijverheidsschool drager van de naam Middelbare Nijverheidsschool en Handelsschool. De Nijverheidsschool had toen een nijverheidsafdeling, een handelsafdeling en een schildersafdeling. Deze naam zal behouden blijven tot 1975, want dan wordt de Nijverheidsschool nogmaals herbenoemd, nu tot Stedelijke Nijverheids- en Handelsleergangen.
Naar de Arsenaalstraat 4
De Academie en de Nijverheidsschool bleven al die tijd samen gehuisvest in dezelfde gebouwen op hetzelfde adres. De lokalen die de Nijverheidsschool in de Academie betrok in de Katelijnestraat 86 werden in de vroege jaren 70 echter ontoereikend. De Nijverheidsschool had nu ook namiddagcursussen en voor de dagschool van de Academie werd het drummen voor een lokaal. Daarop kocht de Stad de gebouwen in de nabijgelegen Arsenaalstraat 4 en na de nodige aanpassingswerken verhuisde de Nijverheidsschool in 1977 naar haar nieuwe, autonome locatie.
De Bogaerde
Al van bij zijn aantreden in 1979 beseft directeur Marc Boddaert dat de handelsleergangen snel plaats zullen moeten maken voor de steeds populairder wordende taalleergangen. In 1982 laat hij de Nijverheidsschool dan ook omdopen tot Stedelijke Nijverheids-en Taalleergangen (De Bogaerde). Inderdaad, als subtitel wordt De Bogaerde toegevoegd, een verwijzing naar de vroegere Bogaerdenschool en nabijgelegen Bogaerdenkapel. Even wordt dan geprobeerd om van deze subtitel de gangbare roepnaam te maken maar de intussen meer dan honderd jaar oude benaming Nijverheidsschool is zo sterk ingeburgerd dat De Bogaerde noodgedwongen terug naar de achtergrond verdwijnt.
SNT geboren uit een groene sticker
Intussen was in augustus 1976 door een groepje leerkrachten, onder impuls van Raoul Vanparys, de feitelijke vereniging Vrienden van de Nijverheidsschool [1] opgestart. Hun belangrijkste doelstellingen: “privé initiatieven nemen waar de Stad het niet mag, extra reclame voeren, een schoolblad MEMO [2] uitgeven en het 125 jarig bestaan in 1979 voorbereiden.” N.a.v. dat 125 jarig bestaan wordt een boek uitgegeven met als titel, jawel, 125 jaar Stedelijke Nijverheidsschool [3].
Tijdens de vergadering van 5 februari 1985 van diezelfde Vrienden van de Nijverheidsschool wordt voorgesteld een sticker aan te maken als reclamedrager. Toenmalig leraar schilderen, Filip Crul, wordt gevraagd enkele ontwerpen te maken met ofwel de benaming: Stedelijke Nijverheids- en Taalleergangen + adres ofwel met een nog door hem te ontwerpen logo. Het zou eind 1985 resulteren in een combinatie van beide. Een wit rechthoekig, groen omkaderd veld met in groene opdruk bovenaan Stedelijke Nijverheids- & Taalleergangen, met daaronder de drukletters SN steunend op de drukletter T. Helemaal onderaan stond Arsenaalstr. 4 8000 Brugge. SNT was geboren en samen met SNT de groene huiskleur.
De stickers werden bij aanvang van het schooljaar 86/87 aan elke cursist uitgedeeld. In de jaren die volgden begon de Nijverheidsschool – SNT – aan een steile opmars. De taalopleidingen groeiden als kool en de intrede van de pc zorgde voor een nieuwe groeipool: informatica. De Nijverheidsschool van de vorige eeuw moest zich in Brugge wel nog steeds profileren tegen het gevestigde avondonderwijs van Ter Groene Poorte. Met welgemikte reclamecampagnes en aanwezigheid op activiteiten werd langzamerhand SNT, niet alleen in Brugge maar in heel West-Vlaanderen, een begrip voor kwaliteitsvol volwassenenonderwijs aan democratische prijzen, voor iedereen, overdag en ’s avonds.
Nijverheidsschool wordt CVO, Centrum voor Volwassenenonderwijs
In 1999 voltrok zich voorlopig de laatste naamsverandering. Bij decreet werd bepaald dat scholen voor volwassenenonderwijs de toevoeging CVO in hun naam zouden dragen. Het was één van de eerste daden van kersvers directeur Dirk Temmerman, de Nijverheidsschool – SNT - onder de officiële benaming Stedelijke Nijverheids- en Taalleergangen – CVO te laten registeren waarbij de subtitel De Bogaerde werd weggelaten.
SNT in West-Vlaanderen en de online wereld
In alle interne en externe communicatie wordt nu de term Nijverheidsschool gebannen en is SNT de merknaam. De voordelen van een korte, vlot uitsprekende naam zijn legio en zeker als domeinnaam in de internetwereld. Nu is er www.snt.be en eindigen alle interne emailadressen op snt.be. Bij de filologen heerst er nog enige discussie of het nu “de SNT” dan wel “SNT” moet zijn. Het advies van de Nederlandse taalunie gaf een lichte voorkeur aan de versie zonder lidwoord. SNT is intussen de referentie voor volwassenenonderwijs in Brugge en heel Noord West-Vlaanderen, mede dankzij de bijkomende lesplaats in Blankenberge – SNT Blankenberge. Nieuwe cursisten kennen alleen nog SNT. Toch zal de term Nijverheidsschool wellicht nog jaren meegedragen en gebruikt worden door hen die vóór 2000 werkten of een avondcursus of dagcursus volgden aan hun Nijverheidsschool in de Arsenaalstraat 4 in Brugge.
SNT logo anno 2012 naar een ontwerp van Jelle Van Hulle
Conform het huisstijlbeleid van Stad Brugge werd in 2014 het logo aangepast.
Wil je de volledige geschiedenis van de Nijverheidsschool en SNT kennen, lees dan hier 150 jaar SNT 1854 -2004.
Dirk Temmerman
[1] in 1993 omgevormd tot vzw Vrienden van de SNT
[2] nu SNT INFO
[3] 125 jaar Stedelijke Nijverheidsschool, Stad Brugge, Die Keure, 1979, D/1979/0546/7